Post 6 - Jak rozpoznawać monety.

Niby to prosta sprawa. Jednak komplikuje się gdy trafimy na przykład na taki okaz:

Moneta dość ciekawa i łatwa do rozpoznania jeśli chodzi o kraj pochodzenia, oczywiście jak się wie co znaczą napisy w cyrylicy. A jest na niej napisane u góry "БАНК РОССИИ" czyli na polski "Bank Rosji", a poniżej nominału "РУБЛЕЙ" czyli po polsku "RUBLI". Wiemy więc już że jest to moneta 10 rubli Rosyjskich z roku 2007. W przypadku aktualnych monet rosyjskich możemy mieć dwie możliwe mennice w których mogła by być wybita moneta. W wypadku przedstawionej monety jest to mennica w Sankt Petersburgu:

Co prawda niezbyt to czytelne bo przy maksymalnej rozdzielczości mojego skanera (600 dpi) nic więcej nie jestem w stanie osiągnąć, ale gwarantuje że jest to znak mennicy w Sankt Petersburgu. W teorii powinien on być zapisany jako "СПМД" jednak na monecie po powiększeniu wygląda raczej jak "СПМD", w przeciwieństwie do znaku mennicy Moskiewskiej w której znaku menniczym ewidentnie zobaczyć można dwie litery "MM". W przypadku niektórych monet rosyjskich znak menniczy jest podany w formie literowej i w takim wypadku dla Moskwy jest to litera "M" a w przypadku Sankt Petersburga "CЛ".
Wiemy skąd jest ta moneta i z jakiego roku, więc najłatwiej będzie teraz wejść na stronę www.numista.com i w zakładce 'search' przejść do pola 'advanced search' gdzie następnie w polu 'country' wybieramy kraj, w tym wypadku Rosja (Russia) a następnie w polu 'year' podajemy rok, w naszym przypadku 2007. Wciskamy przycisk 'Search' i mamy listę monet pasujących do wybranych parametrów. Na liście która nam się wyświetliła szukamy naszej monety, i wiemy już że naszą monetą jest 10 rubli 2007 (Republic of Khakassia) czyli po naszemu 'Republika Chakasja'. Po wejściu na link z monetą możemy dowiedzieć się wszystkich szczegółów na jej temat. Jednak dużo trudniej będzie gdy trafi nam się moneta taka jak na przykład ta:

 

Robi się trudniej, ale jeszcze nie beznadziejnie. Jak widać po napisach jest to najprawdopodobniej moneta z jakiegoś kraju arabskiego. Na rewersie widać liczbę '50' która najprawdopodobniej jest nominałem, a na awersie widać dwa roczniki 1993-1414. Pierwszy (1993) to rok wybicia monety według kalendarza Gregoriańskiego czyli takiego jakim posługuje się większość polaków, natomiast drugi (1414) jest zapisany co prawda liczbami tak zwanymi 'arabskimi' jakich używamy w europie jednak sam rok jest z kalendarza muzułamańskiego. Sposobu przeliczania kalendarza muzułmańskiego na 'nasz' nie będę opisywał bo jest dość skomplikowany, zamiast tego odeślę was do strony:

http://dateconverter.net/

gdzie możecie się zapoznać z wyglądem 'prawdziwych' liczb arabskich i możesz je przeliczyć na 'nasze'. Strona ta może się przydać bo na niektórych monetach arabskich nie spotkamy w ogóle liczb zapisany w sposób 'europejski'. Ale wróćmy do naszej przykładowej monety. Wiemy że ma nominał '50', pochodzi z roku 1993 lub 1414 w kalendarzu muzułmańskim i jest z kraju 'arabskiego'. Raczej nic więcej z tego nie wyczytamy, no chyba że znamy arabski. Mało ale spróbujmy, na NUMIŚCIE wpisujemy to co mamy, w polu 'Facial value' czyi nominał wpisujemy nasze '50', w polu 'Year' wpisujemy '1414' bo w tym polu wpisujemy rok w formie jaka obowiązuje w danym kraju. Wciskamy szukaj (SEARCH). I, nic. Strona znalazła nam co prawda 3 monety ale żadna nie pasuje. W takim razie kasujemy rok w polu 'Year' a zamiast niego w polu 'Gregorian year' wpisujemy drugi rok (1993) i znów klikamy na 'Search'. Jest lepiej bo tym razem znalazło nam 108 monet. Niby to dobrze, ale musimy przejrzeć 108 monet. Więc może jeszcze sobie ułatwimy. Tylko jak ? Co możemy jeszcze ustalić ? Mamy w ręce monetę, więc parę rzeczy możemy ustalić. Najłatwiej będzie sprawdzić średnicę monety. Bierzemy więc linijkę, lub jeszcze lepiej suwmiarkę i mierzymy. Suwmiarka pokazuje 24.88 mm, jednak aż tak dokładni nie musimy być. Wystarczy że założymy że moneta ma średnicę pomiędzy 24.5 a 25.5 mm. I tak też wpiszmy w polu 'Diameter' czyli średnica (24.5-25.5). Po wciśnięciu przycisku 'Search' na liście wyników mamy już tylko 17 monet, a na samym końcu tej listy znajduje się nasza moneta. W taki sposób ustaliliśmy że jest to moneta 50 millimes z Tunezji, czyli tak jak na początku stwierdziliśmy moneta ewidentnie z kraju arabskiego. Niestety ta zagadka była o tyle łatwa że mieliśmy dość dużo informacji. Był nominał i był rok. O wiele trudniej jest w przypadku monet azjatyckich, takich jak na przykład ta:

Jedyne co rozpoznajemy to cyfra '1'. Możemy też ustalić średnicę (około 20 mm - załóżmy 19.5-20.5) i wagę (jeśli mamy wagę numizmatyczną - około 3.8 grama - załóżmy 3.5-4.5). Po sprawdzeniu tych parametrów nadal mamy 128 wyników. Trochę dużo. No ale moneta przeważnie ma zapisany rok wybicia, ta akurat też tylko my tego nie widzimy. Wchodzimy więc ponownie na stronę:

http://dateconverter.net/

i patrzymy co mamy do wyboru. Moneta jest azjatycka z charakterystycznymi 'krzaczkami' więc z listy pasuje nam najbardziej Japonia (Japanese Date) lub Tajwan (Taiwanese Date). Odrzucamy Tajlandie, Nepal i Birmę bo te mają zupełnie inne alfabety, a z mojego doświadczenia powiem że także Chiny bo te mają podany rok w liczbach arabskich. Przyglądamy się bliżej monecie i na awersie (czyli stronie z popiersiem w tym wypadku) zauważamy z lewej strony popiersia cztery znaczki wyglądające tak jak te na stronie z przelicznikiem lat. Wpisujemy je w kalendarzu Japońskim i niestety nic nie znajdujemy. Za to w kalendarzu Tajwańskim wyskakuje nam rok 2007. Wpisujemy więc ten rok w wyszukiwarce NUMISTY (oczywiście jako rok gregoriański) i mamy już tylko 12 wyników (o ile wpisaliśmy też resztę parametrów które ustaliliśmy wcześniej). A na 10 pozycji od góry mamy naszą monetę. Jest nią 1 Yuan z Tajwanu. Jak widać przy odrobinie pracy można bez problemy rozpoznać większość monet. Piszę większość bo niestety nie wszystkie monety znajdują się w bazie NUMISTY. Na szczęście duża część świata korzysta z alfabetu łacińskiego i dzięki temu można monety z tych krajów bardzo łatwo rozpoznać. Problem mogą stwarzać kraje które korzystają z cyrylicy, kraje arabskie, Izrael oraz ogólnie pojęte państwa azjatyckie. Moim zdaniem do rozpoznawania najtrudniejsze są Nepal, Birma i Tajlandia. Gwarantuję jednak że po pewnym czasie bez problemu każdy z was będzie potrafił łatwo rozpoznać z jakiego kraju jest dana moneta, bo monety z danego państwa mają przeważnie podobną stylistykę a często posiadają elementy po których można od razu je rozpoznać jak na przykład godło państwowe lub postać na monecie. To już koniec posta numer 六. Mam nadzieję że choć trochę pomogłem wam w walce z numizmatyką 'egzotyczną'. Jikai made.